Von Hoff Paşa ve Osmanlı Genç Dernekleri (1)

 1.Kurulma amaçları ve Savaşın başlangıcına kadar Osmanlı Genç dernekleri

Osmanlı Devleti’nde eğitim reformu Tanzimat devrinde başlamış, 2.Abdülhamid döneminde hızlanarak devam etmişti, fakat bu reform sonucunda açılan okullar sadece orta-üst sınıf gençlere hitap ediyordu. Bu İttihatçılar için yeterli değildi. Onlar okulsuz gençleri de mobilize etmek istiyordu. Bunun için Almanya gibi militarist ülkelerin yaptığı okulsuz gençlerin de askeri alandaki eğitim uygulamasından ilham alarak benzer uygulamalar yapmak için harekete geçtiler. Süreç Balkan yenilgisinden sonra hızlandı, yenilginin nedeni İtthatçılara göre halkın yeterince iyi mobilize edilememesi ve mental anlamda hazırlanmayışıydı. Bunun engellenmesi için vatan bilincine sahip, genç ve sağlıklı nesiller hazırlanması gerektiğine inanıyorlardı. 12 Mayıs 1914’te "Mükellefiyet-i Askeriye Kanun-u Muvakkatı’ adı ile çıkan kanunla zorunlu askerlik başladı, fakat sadece bu adım yeterli değildi İttihatçılara göre, atılması gereken bir diğer adım da askere alınamayan gençleri de savaşa zihnen ve bedenen hazırlamaktı. Bu adımlar sonucunda 1913 yılında ‘Türk Ocağı’ kuruldu. Kurulmuştu ama bu kuruluşlar sadece çok az sayıda lisede etkili oldu. Enver Paşa bu dar etki alanını değiştirmek için kuruluşu 1914 yılında Harbiye Nezaretine bağladı ve derneğin resmi okullarda ‘Mektep Gücü Dernekleri’ adıyla şubeleri açıldı. Derneğin etkilerini gözlemlemesi ve tavsiyeleri için izcilik faaliyetleri yürüten bir yabancı olan Harold Parfiftt’i davet edildi.

2.Türk Gücü derneklerinde verilen eğitim

Türk gücü derneklerinde verilen eğitim silahlı ve silahsız olarak ikiye ayrılmaktaydı. Silahlı eğitimde silahların kullanımı öğretilir, manevralar yaptırılırdı.Silahsız eğitimlerde gençlerin vücut geliştirmesi ve çeviklik kazanması hedeflenirdi. Harita kullanmaları araziyi tanımaları hedeflenir. Büyüklerine karşı vazifelerini bilmeleri öğretiliyordu. Başarılı olanlara ehliyetname veriliyorbu kişiler akranlarına kıyasla 4 ay daha önce onbaşı olabiliyor, cezaları yoksa normalden 1,5 ay önce birliklerine gönderilebiliyorlardı.

Her ne kadar kuruluşu İttihatçılar arasında büyük bir heyecan yaratsa da, derneklerin pek etkili olduğu söylenemez. En öncelikli hedeflerden biri olan toplumsal alanda yaygınlaşmaya, Osmanlı devletindeki altyapı eksiklikleri izin vermiyordu. Maari Nezareti’nin istatistiklerine göre 1913-1914 yılları arasında okul çağındaki çocukların sadece %5 i gitmekteydi. Bu başarışız girişimden sonra Enver Paşa’nın önerileri ile Genç dernekleri vücuda getirilmeye başlandı.

Kaynak : Necmettin Alkan, Eyyub Şimşek, Savaşanların gözüyle Türk-Alman ittifakı

Hazırlayan :

@alperenzl

Politik Değildir - Non Political