Sovyetler'in Vietnam'ı Afganistan 3

1929 yılında çıkan ayaklanmalar sonucunda Emanullah Han devrilmişti, Sovyetler birliği burada 2 hata yapmıştı. İlk önce güçlü bir destek yollamamıştı, 1000 kişi hiç yeterli olmamıştı. karşısındaki İsyancıları hafife almışlardı.
2. Olarak da İsyandan sonraki karışık ortamda kalakalmışlardı, yeni liderler için hiçbir girişimde bulunmamışlardı.



Fakat eski hanedan üyelerinden Nadir Han, ülkeye dönmüş ve şiddetli tedbirler ile isyanı bitirmişti. Asayişi sağlayıp otoritesini güçlendirdikten sonra, Ne Emanullah Han gibi Radikal devrimci(Afganistan’a göre) ne de isyancılar gibi tamamen yenilik karşıtı olmayı seçmiş, Hem yanındaki Türk basmacılarına, hem de SSCB’ye şüphe ile yaklaşan, ılımlı bir reformist olmuştu. Fakat 1933 yılında suikaste kurban gidecekti. Şimdi ise Bu savaşın en önemli karakterlerinden biri olacak olan, 40 yıl boyunca, 1973 yılına kadar ülkesinin başında kalacak olan Zahir Şah dönemine geliyoruz. İlk başlarda SSCB ye tekrardan yaklaşmaya çalışsa da, Stalin adeta trip atan sevgililer gibi 'bu ilişkiye değer vermiyorsun" diyerek tüm girişimlerini reddetmişti. Afganlar yapayalnızdı, adamlar bir de 2.Dünya Savaşında’da böyle kaldı, hem de büyük güçlerin tam ortasında ama en azından savaşa uzak bölgedeydiler ve açıkçası kimse pek tınlamadı onları. Bunun üzerine ‘H.tler Afganları severdi’ diyerek N4zilerle yakınlaşmaya çalışsalar da Sovyetler bunu engellemek için tekrardan Afganlarla yakınlaşmaya başladı, fakat burada pek başarılı olamadılar zira Afganistan ‘Aryan’ olduğunu iddia etmeye başlamıştı. Üstelik aydınları arasında tüm Peştunların birlikte yaşadığı bir devlet hayal etmeye başlamışlardı.
Tabi Almanlar bu sırada da İran’ı da kazanmaya çalışmışlar, bir süreliğine başarılı olmuşlarsa da 1941 yılında Alman yanlısı Şah Rıza Pehlevi’nin İngiliz ve Sovyet baskıları ve saldırıları sonucu tahttan indirdiler. Böylelikle Afganistan’la bağları kesiliyordu. Bu dönemde sonra ise Afganlar Almanlardan ilgi görmediler çünkü Almanlar özellikle 1941’den sonra tamamen Avrupa’ya ve SSCB’ye odaklanmış haldeydi.


Pakistan'daki Peştun nüfusunun yoğunluğu, Afganlar Peştun nüfusunun en yüksek olduğu yerleri almak istiyordu.
 


 

2.Dünya Savaşı’ndan sonra 1947 de Hindistan’ın bağımsız olması sonucu ve içinden Pakistan’ın çıkması Afganları Dünya ile çatışmaya götürdü, Afganlar Peştunların yoğun olduğu yerlerin ya direkt kendisine devredilmesini ya da referandum yapılmasını isterken İngilizler işin arasından kolayca oldu-bitti ile çıktı ve bunun sonucunda Afganlar bu bölgeleri almak için saldırsa da batı destekli Pakistan ordusu tarafından püskürtüldüler. Bu onları SSCB’ye giderek daha fazla yaklaştırıyordu.

1 yorum:

Yorumlar, IP adresiyle beraber kullanıcının hükümlülüğüne aittir. Küfür içeren yorumlar kaldırılacaktır.